Λύση υπάρχει αλλά βρίσκεται στο Διάστημα

(Νεο)μερκαντιλισμός

Ο μερκαντιλισμός είναι μία πολύ παλιά σχολή οικονομικής σκέψης που ευδοκίμησε περίπου μεταξύ 15ου και 18ου αίωνα, τα χρόνια δηλαδή όπου η αποικιοκρατία βρισκόταν στα φόρτε της. Η βασική ιδέα του μερκαντιλισμού ήταν η δημιουργία μονοπωλίων, η προστασία ραντιέρηδων (από το γαλλικό rentier, κοινώς οι γνωστές σε εμάς συντεχνίες), εις βάρος της εργατικής παραγωγικής τάξης, η μεγιστοποίηση της παραγωγής χωρίς την παράλληλη ανάπτυξη της εσωτερικής κατανάλωσης, η μεγιστοποίηση των εξαγωγών, και τέλος η μείωση των εισαγωγών. Αυτό το μοντέλο διαχείρισης μεσουρανούσε στην αποικιοκρατική Ευρώπη που εκμεταλλευόταν τις πρώτες ύλες των αποικιών της, τις επεξεργαζόταν μέσω ενός χαμηλού εργατικού κόστους, και τις εξήγαγε αποσπώντας την υπεραξία.

Ένας (Κεντρικός) Τραπεζίτης μετράει τις φούσκες

Όταν το 2000 κατέρρεε η φούσκα του dot.com στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, η χώρα που χτυπήθηκε περισσότερο στην Ευρώπη ήταν η Γερμανία. Το ίδιο άλλωστε συνέβη και το 2008 με την κατάρρευση της χρηματοπιστωτικής φούσκας των subprimes. Από το 2000 μέχρι το 2002 ο Γερμανικός τεχνολογικός δείκτης Neuer Markt έχασε το 96% της αξίας του με αποτέλεσμα τελικά να κλείσει. Η Γερμανική οικονομία γενικότερα στις αρχές της δεκαετίας δε μεσουρανούσε. Η είσοδος της οικονομίας στο ευρώ, είχε ως συνέπεια την έκθεση των κρατικών γερμανικών τραπεζών σε αυξημένο ανταγωνισμό καθώς δεν είχαν πλέον τη δυνατότητα να λαμβάνουν κρατικές εγγυήσεις. Η χώρα με την είσοδό της στο κοινό νόμισμα οδηγήθηκε σε μία έλλειψη ρευστότητας, με αποτέλεσμα οι Γερμανικές τράπεζες, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις να μην έχουν πλέον πρόσβαση σε εύκολο δανεισμό. Η εσωτερική κατανάλωση και οι εισαγωγές προιόντων σημείωσαν κατακόρυφη πτώση, ενώ αρκετές επιχειρήσεις και νοικοκυριά προσπαθούσαν ταυτόχρονα να αποταμιεύσουν και να αποπληρώσουν το χρέος τους (deleveraging). Αυτό όπως έχουμε δει και στην Ελλάδα είναι συνταγή ύφεσης.

Europhrenia

Μετά και το τέλος του σήριαλ διάσωσης των Ισπανικών τραπεζών και τη χαροπάλη των Ισπανικών και Ιταλικών επιτοκίων δανεισμού στις διεθνείς αγορές, το πράγμα έχει σκατώσει τόσο πολύ, που οι ηγέτες των χωρών του νότου και απ ότι φαίνεται και ο Ολάντ, έχουν βγάλει τα κουμπούρια τους και ετοιμάζονται για μετωπική επίθεση απέναντι στη Μέρκελ. Να πχ ο Γάλλος υπουργός βιομηχανίας δήλωσε πρόσφατα ότι η ιδεολογική εμμονή της ανατολικογερμανής έχει οδηγήσει 7 από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης σε ύφεση. Οι Ιρλανδοί έχουν ξεσπαθώσει και ζητούν επαναδιαπραγμάτευση του δικού τους μνημονίου το οποίο βλέπουν ότι τους οδηγεί με βεβαιότητα στην κόλαση και οι Πορτογάλοι που αποτελούν τα poster boys της εφαρμογής όλων των μέτρων που ζήτησε η Τρόικα, έχουν αρχίσει να γκρινιάζουν στον Σόιμπλε ότι η συνταγή του σαμάνου δε δουλεύει. Κοινώς είμαστε μία ωραία ατμόσφαιρα. Έτσι πλέον η ελπίδα μας, είναι πλέον να υπάρξουν άμεσα ριζοσπαστικές αλλαγές σε ευρωπαικό επίπεδο. Το ζήτημα είναι ότι όλο αυτό στηρίζεται στην προυπόθεση ότι οι Γερμανοί θα θελήσουν να αλλάξουν άμεσα τη δομή της ευρωζώνης.

Εθνοδιλήμματα

Μετά και την επιλογή του Ελληνικού λαού στις 17 Ιουνίου να ψηφίσει το κόμμα που χρεοκόπησε τη χώρα προκειμένου υποτίθεται να αποφύγει την έξοδο από το ευρώ (μία επιλογή που θα πονοκεφαλιάσει τους ιστορικούς του μέλλοντος), πλέον η μπάλα μεταφέρεται στα σαλόνια της κεντρικής ευρώπης. Σε επίπεδο Ελληνικής πολιτικής δεν θα αλλάξει ουσιαστικά τίποτα, καθώς θα συνεχίσουμε να καταστρέφουμε ότι απέμεινε από την οικονομία μας προσπαθώντας να πετύχουμε τους φαντασιακούς στόχους του μνημονίου.

Βερσαλλία του Νότου

Στην προηγούμενη ανάρτηση εξετάσαμε την εκπληκτική βλακεία που εκστόμισε η ανατολικογερμανή όταν δηλαδή παρομοίασε το σχεδίο Μάρσαλ με τις "βοήθειες" που έχουν δοθεί στην Ελλάδα. Αν πραγματικά θέλαμε να βρούμε το ιστορικό αντίστοιχο των ελληνικών μνημονίων στην Γερμανική αφήγηση, αυτό δεν είναι άλλο από τη Συνθήκη των Βερσαλλιών.

Rantanplan

Η Μέρκελ υποστήριξε πρόσφατα ότι οι βοήθειες που χορηγήθηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αντιπροσωπεύουν μιάμιση φορά το ΑΕΠ της χώρας και τις συνέκρινε με το σχέδιο Μάρσαλ που βοήθησε στην ανοικοδόμιση της Γερμανίας μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πιο ευγενικός και μετριοπαθής χαρακτηρισμός που μου έρχεται στο μυαλό σχετικά με αυτή την παρομοίωση, είναι ότι η κυρία Μέρκελ παίρνει την πραγματικότητα, της βαράει δύο πιρουέτες, της κάνει ένα σπαγγάτο, της κοπανάει και δύο κωλοτούμπες και μας τη σερβίρει σε άλλη μία παιδαριώδη αφήγηση, που οδηγεί τον κάθε ιστορικό που σέβεται τον εαυτό του να χτυπάει τατουάζ με το χριστό φαντάρο. Πάμε να δούμε γιατί:

Σύντομες προεκλογικές σκέψεις

Δεδομένο Πρώτο: Τα κανάλια έχουν τρελαθεί στην τρομολαγνεία σχετικά με την επερχόμενη δραχμοποίηση της οικονομίας με την εκλογή Σύριζα, το πόσο πολύ θα καταστραφούμε αν δεν ψηφίσουμε ότι μας λέει ο Ολάντ και οι Μπαρόζοι κλπ. 

Αυστριακός Ιδρυματισμός

Αφού είδαμε την επιστημονικότητα του επιχειρήματος σχετικά με την πρόταση που θέλει απολύσεις στο τεράστιο δημόσιο, στο δεύτερο μέρος αυτής της ενότητας, επέλεξα να σχολιάσω ένα άρθρο που αλίευσα από τον ιστότοπο της φτωχής πλην τίμιας Δράσης.

Δημόσιο και ανεργία

Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα αρθράκι του πολυαγαπημένου Τάκη Μίχα και το πολυφορεμένο επιχείρημα του φιλελεύθερου και φιλομνημονιακού χώρου στην Ελλάδα, σχετικά με την αναζοωγόνηση της οικονομίας μέσω των απολύσεων μερικών χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων. Το επιχείρημα εμφανίζεται με διάφορους τρόπους. Ο κλασσικός και πιο συνήθης είναι ότι κάθε τεμπέλης δημόσιος υπάλληλος σημαίνει 2-3 (εδώ ο καθένας βάζει όσους θέλει) παραπάνω ανέργους στον ιδιωτικο τομέα.

Αστικοί μύθοι - το υπερπληθες δημόσιο

Αρχικά ενημερώνω ότι είμαι πάρα πολύ επιφυλακτικός ως προς τις χιλιοδιατυπωμένες απόψεις που θέλουν την Ελλάδα να έχει υπεράριθμους δημόσιους υπαλλήλους, και υπέρογκους μισθούς στο δημόσιο. Επειδή είναι ωραία και εύκολη η ρητορεία και το μαγείρεμα αλλά καλό είναι να κοιτάμε και την πραγματικότητα για να μπορούμε να αξιολογούμε καλύτερα την κατάσταση, αποφάσισα να αφιερώσω 2-3 αναρτήσεις σε αυτά τα ζητήματα. Πρώτος στόχος λοιπόν είναι να ασχοληθούμε με το περίφημο μέγεθος του τεράστιου αυτού κράτους.
Θα μπορούσα να σας ζαλίσω με την έκθεση του ΟΟΣΑ η οποία δείχνει ότι έχουμε πάρα πολύ λίγους δημόσιους υπαλλήλους, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία του 2008 το ποσοστό δημόσιας διοίκησης δε ξερπερνά το 7,9% με το μέσο όρο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ να κυμαίνεται στο 15%.

Δραχμές και άλλα παραμύθια - μέρος 2ο

Στο πρώτο μέρος, είδαμε γιατί το να μας πετάξουν από το ευρώ είναι απίθανο. Σε αυτό το μέρος θα δούμε ότι ο μοναδικός τρόπος να βγούμε εκτός ευρώ -τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον- είναι να το αποφασίσουμε μόνοι μας, αλλά ακόμα και αυτός δεν είναι ιδιαίτερα πιθανός.

Αυτό σημαίνει είτε να κάνουμε ένα δημοψήφισμα με σαφές ερώτημα περί δραχμής, και η πλειοψηφία να επιλέξει την έξοδο από το κοινό νόμισμα, είτε να εκλεγεί κάποιο κόμμα το οποίο θα προτείνει ρητά την έξοδο. Πάμε να δούμε αν υπάρχουν και ποιές είναι αυτές οι δυνάμεις που είναι θεωρητικά ικανές να κάνουν το απονενοημένο διάβημα.

Δραχμές και άλλα παραμύθια - Μέρος 1ο

Αρχικά δε σκόπευα να γράψω κάτι σχετικό για την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Τελικά όμως μου είναι αρκετά δύσκολο να αγνοήσω το μαζικό παροξυσμό που ζει η χώρα.Οι κραυγές είχαν ξεκινήσει πριν από τις εκλογές της 6ης Μαίου όπου το ιερατείο του μνημονίου διεμήνυε σε όλους τους τόνους ότι η ψήφος σε αντιμνημονιακά κόμματα ουσιαστικά συνεπάγεται με χρεοκοπία, με έξοδο από το ευρώ και άλλες βιβλικές καταστροφές. 

Drassocracy

Οι Έλληνες φιλελεύθεροι ειναι πραγματικά περήφανοι για το ρεαλισμό που διέπει τα προεκλογικά τους προγράμματα. Με ένα μόνο προβληματάκι. Δεν είναι καθόλου μα καθόλου ρεαλιστικά. Κατηγορούν τους υπόλοιπους ότι δεν κατέχουν τον ορθό λόγο και ότι διακρίνονται από τρομακτική έλλειψη ρεαλισμού. Θεωρουν οτι όλος ο υπόλοιπος κόσμος δε διαβάζει κανένα πρόγραμμα, αλλά απλά πεφτει εύκολο θύμα λαικισμού. Επίσης είμαι σχεδον σίγουρος ότι πιστεύουν πως αν ο κόσμος ψήφιζε αποκλειστικά με βάση το πρόγραμμα των κομμάτων, τότε θα ψήφιζε φιλελέυθερα και δεν θα έπεφτε εύκολο θύμα "λαικισμού".

Εναλλακτική αφήγηση

Η "ορθή" φιλελεύθερη αφήγηση βλέπει την Ελληνική κρίση ως μία "ειδική" περίπτωση και όχι ως κομμάτι μίας συστημικής κρίσης της ζώνης του Ευρώ. Εγώ διαφωνώ τελείως με αυτό και ήρθα εδώ για να δείξω, γιατί πιστεύω ότι αυτό αποτελεί μία μυωπική ανάλυση της κρίσης που ξέσπασε το 2007. Θα ξεκινήσω με μία προσπάθεια αποδόμισης της ελληνικής φιλελεύθερης ρητορείας και θα προσπαθήσω να αναδείξω την πραγματική θέση της Ελλάδας σε αυτόν τον φιλελεύθερο μάταιο κόσμο.